جایگاه ضایعات در سیستم هزینه یابی مرحله ای ، ضایعات به محصولات اطلاق می شود که از استانداردهای تولید برخوردار نبوده و نمی توان آن ها را به عنوان محصول سالم به فروش رساند.
ضایعات در اثر عواملی از قبیل تبخیر، آب رفتگی ویرگول افت، استفاده از مواد اولیه با کیفیت پایین، عدم استفاده از کارگران مجرب، فرسودگی ماشین آلات و امثال این ها ایجاد می شود. در حسابداری صنعتی ضایعات را می توان به دو گروه تقسیم کرد: ضایعات عادی ، ضایعات غیر عادی ( فوق العاده )
ضایعات عادی
ضایعات عادی ضایعاتی هستند که با توجه به نوع صنعت و نوع محصول تولید شده و انتظار می رود در شرایط کارهای عملیاتی ایجاد شوند. این نوع ضایعات قابل برآورد و پیش بینی بوده اما غیر قابل اجتناب، غیر قابل کنترل و غیر قابل پیشگیری می باشند. بهای تمام شده ضایعات عادی باید بر روی کلیه واحد ها و یا واحد های تکمیل شده سرشکن شود، لذا برای تشخیص اینکه در چه زمانی بهای تمام شده ضایعات آتی بر روی کلیه واحد ها و در چه زمانی بر روی واحد های تکمیل شده تشکیل می شود باید به شناسایی ضایعات عادی توجه نمود. در این رابطه ضایعات عادی به دو گروه تقسیم می شوند:
_ ضایعات عادی که شناسایی آن ها قبل و یا برابر با درصد تکمیل کالای در جریان ساخت پایان دوره است.
_ ضایعات عادی که شناسایی آن ها بعد از درصد تکمیل کالای در جریان ساخت پایان دوره است.
ضایعات غیر عادی ( فوق العاده )
ضایعاتی که مازاد بر ضایعات عادی ایجاد می شوند اصطلاحا ضایعات غیر عادی می گویند. ایجاد این نوع ضایعات، ارتباطی به نوع صنعت نداشته بلکه ناشی از سهل انگاری کارگران، استفاده از مواد اولیه با کیفیت پایین و فرسودگی و کهنگی ماشین آلات می باشد ، لذا این نوع ضایعات قابل اجتناب، قابل کنترل و قابل پیشگیری بوده ولی غیر قابل برآورد و پیش بینی هستند.
نتیجه گیری :
ضایعات به محصولات اطلاق می شود که از استانداردهای تولید برخوردار نبوده و نمی توان آن ها را به عنوان محصول سالم به فروش رساند. ضایعات عادی ضایعاتی هستند که با توجه به نوع صنعت و نوع محصول تولید شده و انتظار می رود در شرایط کارهای عملیاتی ایجاد شوند.